Asertywność jest jednym z podstawowych elementów rozwoju osobistego. Pomaga bowiem realizować własne cele, szanując przy tym poglądy zarówno swoje, jak i innych ludzi. Asertywne osoby zdecydowanie lepiej radzą sobie i w pracy, i w życiu osobistym – są doceniani przez przełożonych, pną się po szczeblach kariery, mają szczęśliwe związki, są lubiani w towarzystwie. Dlaczego asertywność jest tak istotna? Jak pracować nad asertywnością, by w sposób jasny i klarowny wyrażać swoje potrzeby i poglądy, nie naruszając przy tym praw, granic i godności innych osób? Podpowiadamy – zapraszamy do artykułu.

Asertywność – czym jest?

Według powszechnie panującej opinii można stwierdzić, że asertywność to nic innego, niż umiejętność grzecznego, ale stanowczego odmawiania. I zasadniczo w powyższym stwierdzeniu nie ma nic, co mijałoby się z prawdą. Asertywne prowadzenie rozmowy to kulturalne, ale dosadne manifestowanie swoich odczuć i poglądów – i faktycznie stanowi kwintesencję asertywności.

Gdybyśmy chcieli rozbudować nieco powyższą definicję, warto byłoby dodać, że asertywność to również:

  • umiejętność samooceny,
  • zdolność do przyjmowania konstruktywnej krytyki,
  • świadomość własnych wartości, zalet, wad, odczuć, emocji i poglądów,
  • zdolność do wyrażania opinii, emocji, potrzeb i krytyki,
  • umiejętność do odmawiania w sposób nieuległy, ale również nieraniący innych osób.

Być asertywnym oznacza także akceptację samego siebie oraz szanowanie innych osób – ich granic, uczuć i poglądów. Retoryka asertywna nie ma nic wspólnego z agresją i absolutnie nie należy jakkolwiek łączyć tych pojęć.

Co wyjątkowo istotne, asertywność jest umiejętnością nabytą, a więc można nie tylko nad nią pracować, ale również po prostu się jej nauczyć. W związku z tym rynek jest pełen warsztatów, kursów i szkoleń z zakresu asertywności. Są one bardzo popularne w biznesie – wielu pracodawców decyduje się na organizowanie wśród pracowników szkoleń z asertywności, ponieważ cieszą się one wśród zatrudnionych bardzo dużym uznaniem. Asertywność przydaje się bowiem na każdej płaszczyźnie, a więc i w życiu zawodowym, i prywatnym.

Asertywność – test rathusa

Choć testów sprawdzających poziom asertywności jest naprawdę mnóstwo, szczególną popularnością cieszy się Test Asertywności Rathusa.

Test ten został opracowany jeszcze w latach 60. i choć przez lata przeszedł kilka „aktualizacji” to nadal jest wyjątkowo skuteczny i interesujący. Co warte uwagi to fakt, że już w latach 60. zauważono, jak asertywność jest ważna dla naszego zdrowia psychicznego i komfortu.

Asertywność pomaga nam przecież wyrażać swoje myśli i odczucia, zaznaczać potrzeby, bronić swoich granic i praw. A wszystko to w poszanowaniu poglądów i emocji drugiej osoby. I tutaj dochodzimy do clue całej sprawy – wielu ludzi postrzega własną osobę, jako wysoce asertywną, podczas gdy po wykonaniu testu i diagnozie okazuje się, że ich zachowanie i styl komunikacji ma o wiele więcej wspólnego z agresywną postawą, niż z asertywnością.  

Test asertywności Rathusa jest w stanie dostarczyć nam dokładnych informacji o profilu osobowościowym danej osoby – a więc precyzyjnie określa, czy styl ten jest asertywny, czy agresywny. To niezwykle cenna informacja, która stanowić może punkt wyjścia do dalszego rozwoju osobistego i pracy nad sobą

Jak więc zmierzyć swoje kompetencje pod kątem asertywności? Zapraszamy do sprawdzenia Testu Asertywności Rathusa.

Co mierzy test asertywności

Zanim jeszcze przejdziemy do testu, chcielibyśmy podkreślić, dlaczego Test Asertywności Rathusa jest tak wartościowy. Otóż oferuje on naprawdę szeroką perspektywę na nasze predyspozycje i style zachowań. Dzięki niemu pozyskamy informacje w kwestiach takich jak m.in.:

  • pomiar poziom asertywności osoby,
  • umiejętność obrony swoich potrzeb, praw i pomysłów,
  • ustalenie, czy osoba wypełniająca kwestionariusz prezentuje postawę pasywną, czy wręcz przeciwnie, agresywną,

Test Asertywności Rathusa jest bardzo pomocy w określeniu obszarów, które powinniśmy zaopiekować. Często bowiem osoby, które mają problem z asertywnością zmagają się także z innymi problemami, np. z lękiem przed kontaktami z ludźmi. Dlatego podkreślamy, że poza samym zapoznaniem się z kwestionariuszem testowym, warto skonsultować go ze specjalistą, który zinterpretuje wyniki i podpowie, jaką ścieżkę rozwojową powinniśmy obrać w najbliższej przyszłości.

Co mierzy test asertywności
Co mierzy test asertywności

Test asertywności Rathusa – pytania

Kwestionariusz Testu Asertywności Rathusa składa się z 30 stwierdzeń. Odpowiadający przy użyciu 6.stopniowej skali ocenia, jak bardzo się z nimi utożsamia. Kolejno sumuje się wyniki.

Jak już wspominaliśmy wyniki testu Rathusa powinien opisać specjalista. Stwierdzenia opublikujemy po to, byś mógł przekonać się, jak szerokim i istotnym pojęciem jest asertywność oraz na jak wielu płaszczyznach się przejawia.

Stwierdzenia służące do oceny prezentują się następująco.

  1. Większość ludzi wokół mnie wydaje się być bardziej agresywna i asertywna niż ja.
  2. Waham się przed umawianiem lub akceptowaniem spotkań z powodu nieśmiałości.
  3. Gdy jedzenie serwowane w restauracji nie jest satysfakcjonujące, składam skargę kelnerowi lub kelnerce.
  4. Staram się nie ranić uczuć innych ludzi, nawet jeśli czuję, że mnie zranili.
  5. Jeśli sprzedawca włożył bardzo duży wysiłek w to, aby pokazać mi ubrania lub przedmioty, których nie lubię, trudno mi odmówić.
  6. Poproszony o zrobienie czegoś, nalegam, aby wiedzieć dlaczego mam to zrobić.
  7. Prawie zawsze szukam stanowczych i mocnych argumentów, kiedy prowadzę rozmowę.
  8. Staram się tylko robić swoje i iść do przodu, bez zwracania na siebie uwagi.
  9. Szczerze mówiąc, ludzie często mnie wykorzystują.
  10. Lubię rozpoczynać rozmowy z nieznajomymi.
  11. Często nie wiem, co powiedzieć ludziom, którzy wydaja mi się atrakcyjne.
  12. Waham się dzwoniąc do placówek handlowych i instytucji.
  13. Wolę ubiegać się o pracę lub dostać się na kurs, pisząc e-maile niż przechodząc osobiste rozmowy kwalifikacyjne.
  14. Wstydzę się zwrócić coś, co kupiłem.
  15. Jeśli przeszkadza mi bliski krewny, milczę i pomijam ten fakt.
  16. Unikam zadawania pytań z obawy, że zabrzmią głupio.
  17. Nie lubię kłótni, sprawiają, że się blokuję.
  18. Jeśli uznany nauczyciel złoży oświadczenie, które moim zdaniem jest błędne, poprawię je publicznie, aby mój punkt widzenia był jasny.
  19. Unikam kłótni o swoje wynagrodzenie podczas rozmów kwalifikacyjnych.
  20. Kiedy zrobiłem coś ważnego lub wartościowego, udaje mi się poinformować o tym innych.
  21. Jestem otwarty i szczery w sprawie moich uczuć.
  22. Jeśli ktoś rozpowszechnia o mnie fałszywe i szkodliwe historie, jak najszybciej kontaktuję się z tą osobą, aby o tym porozmawiać.
  23. Często mam trudności z odmową.
  24. Zawsze mam tendencję do tłumienia emocji.
  25. Nigdy nie waham się narzekać na złą obsługę w barach czy restauracjach.
  26. Kiedy słyszę komplement na swój temat, nie wiem, co powiedzieć.
  27. Jeśli jakaś para blisko mnie w teatrze lub na konferencji zaczęłaby mówić głośno, poprosiłbym ich o ciszę lub o prowadzenie rozmowy w innym miejscu.
  28. Każdy, kto stara się być w czymś lepszy ode mnie, powinien być przygotowany na konfrontację ze mną.
  29. Szybko wyrażam opinię.
  30. Są chwile, kiedy po prostu czuję się niezdolny, żeby cokolwiek powiedzieć.

Ocena testu asertywności

Jak można zauważyć w kwestionariuszu występują zarówno pytania, które dają wynik pozytywny, jak i te, które dają wynik negatywny – i oczywiście na tym oparta jest cała punktacja.

Suma punktów z wszystkich udzielonych odpowiedzi daje nam liczbę, która będzie punktem wyjścia do oceny w jakim „przedziale asertywności” się znajdujemy. Klasyfikacja wygląda następująco:

  • osoba bardzo asertywna,
  • osoba wcale nie asertywna,
  • osoba umiarkowanie asertywna,
  • osoba agresywna.

Jak pracować nad asertywnością

Asertywność jest bardzo ważna – pozwala nam pewnie iść przez życie, będąc zgodnym ze swoimi opiniami i potrzebami, a przy tym nie urażając i nie przekraczając granic innych osób. Na szczęście nad asertywnością można pracować. Szkolenia z asertywności są bardzo popularne i ogólnodostępne – można wybrać się na nie również z własnej inicjatywy. Warto również wykonać opisany powyżej Test Asertywności Rathusa i udać się do specjalisty, który oceni, nad jakimi obszarami powinniśmy popracować oraz wskaże narzędzia, które nam to ułatwią. Powodzenia!