Sesja assessment center – jak się do niej przygotować?

Coraz więcej organizacji w swoim procesie rekrutacyjnym uwzględnia jeszcze jeden, dodatkowy etap – assessment center. I trudno się temu dziwić! Sesja AC niesie za sobą masę korzyści zarówno dla przedsiębiorstwa, jak i dla samego kandydata. Jak dokładnie wygląda sesja assessment center? Jak się do niej przygotować? Jakich błędów nie popełniać podczas AC? 

Czym jest sesja assessment center

Assessment Center – co to jest? Mówiąc najprościej to jeden z wielu elementów procesu rekrutacyjnego, na który zapraszani są najlepsi kandydaci ubiegających się o wolne stanowisko. AC zazwyczaj przeprowadzany jest w przypadku ról managerskich i kierowniczych. Sesja assessment center składa się z kilku zadań, których celem jest sprawdzenie konkretnych umiejętności i kompetencji, niezbędnych do wykonywania obowiązków na danym stanowisku.

Rekrutacja w oparciu o assessment to skrupulatnie ułożony proces – badanie ma konkretną strukturę i specjalistyczne wytyczne. Na sesji AC zawsze spotkamy asesorów, nazywanych także sędziami lub obserwatorami. To właśnie asesorzy przyglądają się kandydatom i po każdym zadaniu oceniają ich umiejętności. Obserwacja odbywa się w oparciu o tzw. wskaźniki behawioralne, czyli konkretne umiejętności, które są niezbędne do podjęcia pracy na określonym stanowisku.

Oczywiście zakres badanych kompetencji w ramach AC jest bardzo szeroki i zależny od stanowiska, a także branży, w której działa dana organizacja. Choć można przyjąć, że istnieje kilka umiejętności, na które asesorzy zawsze zwracają uwagę, tj. umiejętności przywódcze i komunikacyjne, wychodzenie z inicjatywą, nastawienie na rozwiązywanie problemów, kultura osobista, przedsiębiorczość.

Sesja assessment center to (zaraz po dniu próbnym) wyjątkowo trafna metoda selekcji kandydatów i najlepszy sposób na realną ocenę umiejętności pracownika w codziennej pracy. Co równie istotne, assessment center przeprowadzony w oparciu o odpowiednio określone zasady i wytyczne przynosi wiele korzyści dla obu stron procesu rekrutacyjnego – o czym szerzej opowiemy za chwilę.

Popularne zadania podczas assessment center

Zadania sprawdzające kompetencje podczas AC mogą się różnic – wszystko zależy od rodzaju stanowiska, którego dotyczy rekrutacja, jak i branży, w której działa dana organizacja. Istnieją jednak zadania, które odpowiednio zmodyfikowane sprawdzają się w wielu przypadkach. Teraz wymienimy najpopularniejsze zadania na AC.

Koszyk zadań

Koszyk zadań to jedno z najczęściej stosowanych zadań na assessment center. Choć oczywiście może przebierać różne formy to celem tego ćwiczenia jest sprawdzenie, czy kandydat potrafi pracować pod presją czasu.

Na czym polega ćwiczenie koszyk zadań? Kandydat otrzymuje „koszyk”, w którym znajdują się przeróżne zadania do wykonania w danym dniu. Mogą to być dokumenty, faktury, lista e-maili do wysłania itp. Mówiąc najprościej, każde z tych zadań opisuje problem, który trzeba rozwiązać. Oczywiście – w określonym czasie. Zazwyczaj uczestnik AC ma na to 30-60 minut. Rozwiązanie ćwiczenia polega na stworzeniu listy zadań, przedstawieniu rozwiązań, ustaleniu priorytetów.

Poszczególne zadania w koszyku zadań mogą prezentować się następująco:

• Przygotuj na jutro ważną prezentację.
• Twój pracownik przez tydzień będzie na zwolnieniu lekarskim – znajdź zastępstwo.
• Przygotuj na jutro rano szczegółowy raport dotyczący stanu bieżących zadań i projektów w zespole.
• Zarezerwuj stolik w restauracji na jutrzejsze spotkanie z klientem.
• Opłać FV dla kontrahentów.
• Odpowiedz na wszystkie e-maile.
• Zadzwoń do klienta zainteresowanego ofertą.

Dzięki koszykowi zadań asesorzy mają możliwość przetestowania wielu kompetencji potencjalnego pracownika, m.in. umiejętności kreatywnego rozwiązywania problemów, pracy pod presją czasu, nastawienia na realizację celów, organizacji pracy czy delegowania zadań w zespole.

Case study, czyli analiza przypadku

Przesadne nie będzie stwierdzenie, że analiza przypadku to jedno z ulubionych zadań asesorów. Celem tego ćwiczenia jest konfrontacja kandydata z rzeczywistym problemem, z którym może spotkać się podczas pracy na danym stanowisku. Zadanie zazwyczaj polega na sprawdzeniu zdolności analitycznych. Kandydat musi bowiem dokonać dogłębnej analizy konkretnej sytuacji, uwzględniając m.in. jej przyczyny i konsekwencje, jednocześnie prezentując rozwiązania omawianego problemu.

Posłużmy się przykładem z branży sprzedaży ubezpieczeń turystycznych. Potencjalny pracownik musi przygotować prognozę sprzedaży polis w trzecim kwartale roku. Aby to zrobić, kandydat ma do dyspozycji dane statystyczne – wyniki sprzedaży z dwóch pierwszych kwartałów oraz z trzeciego kwartału z ubiegłego roku. Na tej podstawie uczestnik powinien dokonać próbnej analizy i stworzyć roboczą estymację sprzedaży. Może zaproponować również kanały dotarcia do odbiorców, nowe metody sprzedaży itp.

Studium przypadku nie wymaga oczywiście zaproponowania jednej, konkretnej odpowiedzi. Asesorzy oceniają sam proces, a w szczególności sposób podejścia do problemu. Case study jest w stanie dostarczyć rekruterowi informacji na temat zdolności analitycznych, umiejętności prognozowania, znajomości danej branży.

Wymienione wyżej popularne zadania na AC często są uzupełniane również o:

• Dyskusje grupowe – to zadania, podczas których kandydaci wcielają się w wylosowane wcześniej role, np. dyrektora, managera, specjalisty. Dodatkowo każdy z uczestników otrzymuje indywidualną listę celów do zrealizowania podczas dyskusji. Asesorzy, obserwując całość dyskusji i znając zadania poszczególnych osób, są w stanie ocenić ich asertywność, komunikatywność, skuteczność w działaniu, sztukę osiągania kompromisów i zdolności negocjacyjne.
• Prezentacja – to zadanie, podczas którego każdy z uczestników, indywidualnie, przygotowuje i wygłasza krótkie wystąpienie na dany temat. Zazwyczaj jest on określony w instrukcji do zadania, ale zdarza się także, że asesorzy pozostawiają uczestnikowi dowolność w wyborze tematu prezentacji. To zadanie pozwala na ocenę umiejętność porządkowania i priorytetyzacji informacji oraz odporność na stres.

Jak się przygotować do sesji assessmentu?

Assessment Center to najlepsza możliwość, by udowodnić potencjalnemu pracodawcy, że idealnie nadajemy się na oferowane stanowisko. Jak przygotować się do AC, żeby dobrze wypaść?

Przede wszystkim… nie można się spóźnić! Choć ta rada może brzmieć banalnie, niestety spóźnienia zdarzają się notorycznie. Przed wyjazdem warto sprawdzić trasę dojazdu do siedziby firmy, uwzględniając przy tym wszystkie możliwe niekorzystne czynniki zewnętrzne – warunki atmosferyczne, korki, szukanie miejsca parkingowego.

Niemniej istotny jest również strój na assessment. Załóż ubrania, w których czujesz się dobrze i komfortowo. Nie zapominaj jednak, że sesja AC to jeden z kolejnych etapów rozmowy rekrutacyjnej, dlatego ubranie musi być schludne, powinno również pasować do stanowiska i kultury organizacji, do której aplikujesz. Nie zawsze garnitur czy garsonka są obowiązkowe – często styl casualowy będzie jak najbardziej na miejscu.

Podczas zadań i dyskusji bądź pewny siebie i stanowczy, ale nie staraj się za wszelką cenę zawsze postawić na swoim. Nie można zapominać o tym, że asesorzy będą oceniać również umiejętność pracy w grupie i zdolności komunikacyjne. Z tego właśnie względu warto zachowywać się po prostu naturalnie – jeśli cele, które wylosowałeś podczas zadania grupowego, ewidentnie nie są tożsame z celami organizacji, to prawdopodobnie Twoja rola nie będzie polegać na tym, aby w 100% je zrealizować ? Sztuka kompromisu to ważna umiejętność – nie zapominaj o tym!

Nie bój się również zadawać pytań. Pamiętaj, że ocenie zostaną poddane wyniki Twojej pracy. Jeśli jakieś polecenie czy instrukcja do ćwiczenia są dla Ciebie niejasne – doprecyzuj.

Warto pamiętać również o tym, by przed sesją AC przypomnieć sobie podstawowe informacje o firmie i branży, w której dana organizacja działa. Zadania mogą dotyczyć rzeczywistych problemów, z którymi zmaga się firma – dzięki aktualnej wiedzy masz szansę zabłysnąć na rozmowie danymi z zakresu charakterystyki przedsiębiorstwa. Dobrą praktyką jest także dokładne sprawdzenie, na jakiej pozycji jest firma – czy jest liderem w swojej branży, jak wypada jej największa konkurencja, jakie organizacja odnosiła w przeszłości sukcesy, czy przyczyniła się do rozwoju danej branży, jakie trendy aktualnie panują w branży itp. Takie informacje mogą być bardzo przydatne podczas wykonywania ćwiczeń na AC.

Zalety assessment center

Lista korzyści, jakie niesie za sobą sesja assessment center jest naprawdę długa – zarówno po stronie pracodawcy, jak i potencjalnego pracownika.

Jakie zalety ma sesja AC dla przedsiębiorstwa? Przede wszystkim, w przeciwieństwie do klasycznej rozmowy rekrutacyjnej, podczas AC asesorzy mają możliwość obserwacji kandydata w sytuacjach, z którymi będzie mierzył się na co dzień w pracy. Weryfikacja CV oraz kilka pytań podczas rekrutacji nie są w stanie dostarczyć tak szczegółowych informacji, jak jedna sesja AC. Odpowiednio dobrane zadania umożliwiają bowiem ocenę kluczowych kompetencji kandydata, np.:

• umiejętności pracy pod presją czasu,
• zdolności negocjacyjnych i komunikacyjnych,
• umiejętności pójścia na kompromis,
• delegowania zadań i obowiązków,
• proaktywnej postawy,
• zdolności analitycznych.

Jakie zalety ma sesja AC dla kandydatów? Spotkanie z asesorami stanowi nieocenione źródło wiedzy o organizacji. Dlaczego? W przeciwieństwie do tradycyjnej rozmowy kwalifikacyjnej, podczas assessment center kandydaci spotykają się z zadaniami opartymi na faktycznych problemach przedsiębiorstwa. Dzięki temu potencjalni pracownicy są w stanie ocenić czy faktycznie jest to stanowisko, które pozwoli im realizować się zawodowo. Co więcej, dzięki różnorodności ćwiczeń na sesji AC uczestnik ma szansę sprawdzić się w różnych obszarach jednocześnie. Nie zapominajmy, że feedback od profesjonalnych asesorów to także ogromna baza wiedzy o mocnych stronach i obszarach do rozwoju – odpowiednio wykorzystane pozwolą kandydatowi rozwinąć się zawodowo, nawet w sytuacji, gdy nie otrzyma stanowiska, o które aktualnie się ubiega.

Czego unikać podczas sesji assessment center

Poza radami, jak przygotować się do assessmentu, przygotowaliśmy również krótką listę rzeczy, których lepiej nie robić przed i w trakcie sesji AC.

Jak zapewne się domyślasz, największym błędem jest brak przygotowania przed spotkaniem. Jeśli nie przypomnisz sobie podstawowych informacji o firmie i nie zweryfikujesz, jakie trendy aktualnie panują w branży, nie wypadniesz profesjonalnie.

Brak przygotowania dotyczy również testów i zadań oraz samej metody, jaką jest sesja AC. Jeśli nie czujesz się pewnie bądź nie masz doświadczenia w rekrutacji poprzez AC warto poświęcić nieco czasu, aby poczytać o tej metodologii i rozwiązać przykładowe testy i zadania kompetencyjne. Oczywiście nie chodzi o to, aby uczyć się ich na pamięć! Podczas AC ważna jest naturalność.

Nie wyświadczysz sobie również przysługi, jeśli na sesję AC przyjdziesz zmęczony i niewyspany. Assessment center jest czasochłonny i angażujący, najczęściej trwa kilka godzin. Jeśli nie będziesz wypoczęty, ciężko będzie Ci się skupić, co nierozerwalnie wiąże się z tym, że Twoja szansa na pozytywną ocenę maleje.

Ważnym elementem centrum oceny jest także praca w grupie, a więc i to, jak traktujesz pozostałych uczestników procesu. Jak już wspominaliśmy, zadania grupowe na AC pozwalają ocenić również Twoją umiejętność pracy w zespole. Jeśli będziesz się wywyższał i dążył do celu po trupach, prawdopodobnie nie zrobisz dobrego wrażenia na asesorach. Negocjacje, otwartość na dialog i przyjmowanie konstruktywnej krytyki to przecież cechy, które musi posiadać dobry lider.

Podsumowanie assessment center

Mimo faktu, że tworzenie sesji assessment center wymaga ogromnego zaangażowania, to zdecydowana większość organizacji decyduje się stosować tę metodę podczas procesu rekrutacji. Trend ten powinien cieszyć potencjalnych kandydatów. Assessment center pozwala bowiem na poznanie charakterystyki zatrudnienia i obowiązków, które czekają kandydatów w nowym miejscu pracy. Jesteśmy przekonani, że zamieszczone w tym artykule informacje pomogą Ci w lepszym zrozumieniu tej metody, a tym samym w dobrym przygotowaniu do spotkania. Powodzenia!