Czy melancholik sprawdzi się jako handlowiec? Jak flegmatyk poradzi sobie na stanowisku menedżera? Kim jest sangwinik? Istnieje wiele różnych typów osobowości, dlatego dobranie pracownika o odpowiednim charakterze, do wykonywanej pracy jest bardzo ważne. 

W psychologii możemy znaleźć różne koncepcje dotyczące ludzkiej osobowości. Według niektórych osobowość jest zbiorem elementów naszej psychiki i zachowań, które powodują, że ludzie się od siebie zasadniczo różnią. Dla innych to charakterystyczny dla danej osoby sposób reagowania na otaczające środowisko oraz sposób wchodzenia z nimi w interakcje. Doktor Carl Gustav Jung, twierdził, że rodzaj osobowości wpływa na naszą zdolność przetwarzania informacji, tzn. że każdy z nas tę samą sytuację może postrzegać w zupełnie inny sposób, w zależności od tzw. preferencji. Takie podejście może być bardzo przydatne w naszym codziennym życiu zarówno, prywatnym jak i zawodowym. Dlaczego? Umiejętność rozróżnienia różnych typów osobowości, może nam pomóc lepiej zrozumieć zachowania innych osób, w tym naszych współpracowników. Ponadto, daje możliwość uniknięcia wielu błędów i poprawienia wzajemnych relacji. W jaki sposób zatem wyróżnić konkretne typy osobowości u ludzi ?  Wystarczy podstawowa wiedza nt. kilku modeli typów osobowości oraz narzędzi, które pomagają je określić.

Podział osobowości według Hipokratesa

Jedną z najstarszych typologii osobowości jest tzw. teoria humoralna Hipokratesa, zgodnie z którą ludzie stworzeni są z duszy i ciała, które zawiera cztery humory. To właśnie ilość danego humoru w organizmie, określała usposobienie człowieka. Hipokrates wyróżnił cztery rodzaje osobowości:

  • sangwinik (przewaga krwi w ciele) – to człowiek optymistyczny, pełen energii,
  • flegmatyk (przewaga śluzu w ciele) – zazwyczaj jest bardzo opieszały – flegmatyczny
  • choleryk (przewaga żółci w ciele) – szybko się denerwuje, często nie panuje nad swoimi emocjami
  • melancholik (przewaga czarnej żółci w ciele) – osoba przygnębiona, o obniżonym nastroju i energii

Teorię Hipokratesa rozwinęła Florence Littauer, wyszczególniając słabe i mocne strony  konkretnych typów osobowości: energicznego choleryka, perfekcyjnego melancholika, spokojnego flegmatyka i towarzyskiego sangwinika. Dzięki temu możemy w łatwy sposób określić wady i zalety pracownika, nauczyć się w jaki sposób wykorzystywać jego potencjał oraz jak budować z nim relację, aby uniknąć niepotrzebnych konfliktów.

Czytaj także: Pewność siebie pracownika – jak ją budować?

Energiczny choleryk

Osoba będąca energicznym cholerykiem jest urodzonym przywódcą, dynamicznym, pewnym siebie i pełnym entuzjazmu. W życiu zawodowym wyznacza sobie cele, do których stale dąży, lubi wyzwania i chętnie podejmuje ryzyko. Energiczny choleryk doskonale sprawdza się w roli organizatora, ponieważ potrafi dostrzegać praktyczne rozwiązania problemów i szybko podejmuje decyzję. Osoby obdarzone tym typem osobowości bywają apodyktyczne i wybuchowe. Na jakim stanowisku sprawdzi się energiczny choleryk? To lider, który odnajdzie się na stanowisku kierowniczym. Potrafi motywować innych, jest zaradny, ambitny, skoncentrowany na wyznaczonych celach i bierze odpowiedzialność za podjęte przez siebie decyzje.

Towarzyski sangwinik

Sangwinik z łatwością nawiązuje nowe kontakty, jest wesoły, energiczny i spontaniczny. W pracy inicjuje nowe formy aktywności, czym zyskuje sobie przychylność pracodawców. To twórczy ekstrawertyk, który nie unika ryzyka i potrafi myśleć nieszablonowo. Do słabych stron sangwinika możemy zaliczyć  brak determinacji i efektywnego zarządzania swoim czasem, traci zapał i motywację do pracy, jeśli dane zadanie uzna za nudne. Dlatego osoba o typie osobowości sangwinik powinna posiadać pracę, dzięki której jest w ciągłym ruchu, może  podejmować nowe wyzwania i ma okazję do częstego kontaktu z innymi ludźmi.

Perfekcyjny melancholik

Ludzie obdarzeni tym typem osobowości są bardzo pracowici, skrupulatni oraz opanowani. To perfekcjoniści, którzy do wszelkich zadań podchodzą  zgodnie z wcześniej ustalonym planem i realizują go z dbałością o wszelkie szczegóły. Melancholicy mają analityczny umysł i lubią pracę z wykresami i liczbami. Podporządkowują się panującym zasadom i regulaminom. Nie odnajdują się w pracy zespołowej oraz sytuacjach, które wymagają działań pod presją czasu.  To cechy dobrego pracownika na samodzielne stanowiska wymagające dokładności oraz dobrego zorganizowania.

Spokojny Flegmatyk

To cierpliwa, spokojna i łagodna osoba, która bywa bardzo uprzejma wobec innych ludzi. Potrafi słuchać, a podczas rozmowy nie daje wyprowadzić się z równowagi. Lubi obserwować innych. W pracy dzięki swojej wytrwałości i powściągliwości potrafi zachować zimną krew w stresujących sytuacjach. Działa powoli, ale do swoich zadań podchodzi z należytą starannością. Flegmatyk dobrze odnajduje się w pracy zespołowej oraz na samodzielnym stanowisku. Lubi mieć jasno określony zakres obowiązków jednak należy pamiętać o tym, aby wyznaczać mu konkretne terminy zadań, inaczej może zwlekać z ich realizacją. Dobrze sprawdzi się na stanowisku, na którym nie będzie musiał wychodzić zbyt często z inicjatywą ponieważ lubi rutynowe czynności. Dzięki swojemu opanowaniu oraz umiejętności obserwacji to dobry mediator, który potrafi uspokoić burzliwą sytuację.

Czytaj także: Headhunter – kim jest i jak wygląda jego praca?

W jaki sposób możemy określić, który typ osobowości posiadamy?

Test osobowości jest doskonałym narzędziem pozwalającym określić nasz typ osobowości. Możemy dzięki niemu odkryć nasze indywidualne umiejętności lub dowiedzieć się co dokładnie nas motywuje, a co ogranicza nasze działania. W 1928 roku amerykański psycholog William Marston (twórca wykrywacza kłamstw) opracował teorię modelu behawioralnego DISC. To skrót od od angielskich określeń poszczególnych stylów zachowań: Dominant (Dominujący), Influencing (Wpływowy), Steady (Stały), Compliance (Uporządkowany). Podczas analizy ludzkiego zachowania w konkretnym środowisku i w konkretnych sytuacjach William Marston zauważył, że ludzie o podobnych stylach zwykle bardzo podobnie się zachowują i komunikują. Ponadto, podobny komunikat motywuje ich do konkretnych zachowań. Co ciekawe każdy z nas ma w sobie te 4 różne style zachowań (DISC), ale w różnym stopniu intensywności…

Typ Dominujący (Dominant) – decyzyjny, pewny siebie, wymagający, skoncentrowany na celu, dominujący, lubiący ryzyko i konfrontacje, twardy negocjator. Nie lubi rutynowych czynności, potrafi być zbyt wymagający, nie analizuje szczegółowo i bywa impulsywny. 

Typ Wpływowy (Influencing) – skoncentrowany na ludziach, radosny, pełen energii, rozmowny, otwarty, pomocny, kreatywny, motywuje innych do działania, dobrze odnajduje się w pracy zespołowej. Nie zwraca uwagi na szczegóły, zapomina o ustaleniach, niezorganizowany, bywa mało pewny siebie. 

Typ Stały (Steady) – to dobry słuchacz i członek zespołu, który jest powściągliwy w działaniu. Spokojny, cierpliwy i spójny – przewidywalny. Ma na uwadze dobro całej grupy. Jest dobrze zorganizowany, skuteczny, lojalny i empatyczny. Nie lubi konfrontacji i nagłych zmian. Potrafi się szybko zdemotywować dlatego potrzebuje wsparcia z zewnątrz. Jest wrażliwy na krytykę i może mieć trudności z ustalaniem priorytetów.

Typ Uporządkowany (Compliance) – perfekcjonista, skoncentrowany na zadaniu. Jest dokładny, kreatywny, dobrze zorganizowany. To realista, który definiuje sytuację, zbiera informacje i poddaje pomysły w wątpliwość, widzi ew. zagrożenia. Bywa mało elastyczny, ponieważ lubi działać wedle ustalonych zasad/procedur. 

Przeprowadzenie testu kompetencji DISC może nam zatem pomóc ustalić jakim typem osobowości jesteśmy oraz na jakim stanowisku możemy się najlepiej sprawdzić. Pracownicy działów HR i menedżerowie dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu metody DISC mogę ustalić jakie style zachowań posiadają ich pracownicy i jakich metod powinni użyć, aby ich odpowiednio motywować i budować z nimi dobre relacje. Test kompetencji DISC może być również doskonałym narzędziem podczas rozmów rekrutacyjnych, czy w procesie sprzedaży.