Nieporozumienia i konflikty w pracy, tak jak i w życiu prywatnym, są dość powszechnym zjawiskiem. Konflikt z reguły kojarzy nam się bardzo negatywnie, jest bowiem sytuacją raczej nieprzyjemną. Jednak nie można zapominać, że rozwiązany w konstruktywny sposób, może przynieść wiele dobrego – wpłynąć na usprawnienie pracy czy polepszenie relacji w zespole. Jakie są najczęstsze przyczyny konfliktów w pracy? Jak je rozwiązywać? Znamy odpowiedzi na najważniejsze pytania – zapraszamy do artykułu.
Konflikty w pracy – czym są?
Na samym wstępie warto zajrzeć do słownika i sprawdzić definicję konfliktu. Słowo to pochodzi z języka łacińskiego, w dosłownym tłumaczeniu oznacza „zderzenie”. W zasadzie ma to wiele wspólnego z rzeczywistością, wszak podczas sytuacji konfliktowej dochodzi do zderzenia dwóch różnych poglądów, pomysłów, wartości, intencji, celów czy interesów. Różnice te nie są akceptowane przez strony i w ten sposób dochodzi do powstania sporu.
Warto pamiętać o tym, że spory i konflikty w pracy są całkowicie naturalne i zdarzają się w każdej organizacji, nawet w najlepiej dopasowanych do siebie zespołach. Aby z tej nie do końca przyjemnej sytuacji wynieść jednak jakieś pozytywy, należy skupić się na rozpoznaniu podłoża sytuacji konfliktowej i dobraniu odpowiednich sposobów rozwiązania sporu. Jeśli zrobimy to poprawnie, w efekcie powinniśmy doprowadzić do polepszenia relacji i współpracy między członkami zespołu.
Jakie są więc najczęstsze przyczyny konfliktów pracowniczych? Jak diagnozować konflikty w pracy? Jak je skutecznie rozwiązywać? Podpowiadamy!
Przyczyny konfliktów pracowniczych
Konflikty w pracy mają różne podłoża. Najczęściej jednak spowodowane są problemami komunikacyjnymi pomiędzy szefem a pracownikiem bądź pomiędzy poszczególnymi współpracownikami.
Warto również zaznaczyć, że na powstawanie konfliktów wpływ ma również rodzaj wykonywanej pracy. W sytuacji, gdy non-stop pracujemy pod presją czasu i wyników, a tym samym ciężko nam trzymać emocje na wodzy, konflikty mogą pojawić się nieco częściej.
Jakie są więc najczęstsze przyczyny konfliktów? To m.in.:
- brak poprawnej komunikacji,
- poczucie faworyzowania poszczególnych pracowników,
- różnice w wynagrodzeniu podstawowym,
- zbyt dużo obowiązków i stresu,
- nawiązywanie prywatnych relacji na linii kierownik-pracownik bądź na linii pracownik-pracownik,
- lekceważenie obowiązków zawodowych przez poszczególnych pracowników (prowadzi do poczucia niesprawiedliwości),
- niesprawiedliwie ułożony grafik,
- niespójność wizji kierownika z wizją pracowników.
Przykłady konfliktów
Jakie są przykłady konfliktów i sposoby ich rozwiązywania? Otóż psychologia wyróżnia następujące przykłady i rodzaje konfliktów:
- wartości – takie konflikty mogą występować na tle ideologicznym bądź religijnym. Mogą dotykać tradycji, zwyczajów lub konwenansów.
- relacji – to konflikty powodowane przez błędną komunikację, błędne spostrzeżenia, stereotypy bądź silne emocje.
- interesów – takie konflikty dotykają tematów takich, jak podział pracy, wynagrodzenia, czas pracy bądź sposób komunikacji czy wzajemny szacunek i zaufanie w zespole.
- danych – te spory dotykają szeroko rozumianej analizy danych – różna interpretacja danych, różne sposoby pozyskiwania danych itp.
- strukturalny – taki konflikt może dotykać spraw związanych z niesprawiedliwym podziałem zadań, nadmiarem obowiązków czy czasem pracy.
Oczywiście nierzadko mamy do czynienia z sytuacjami, w których na jedną sytuację konfliktową przypada kilka przyczyn i rodzajów sporu. Dzieje się tak w związku z zaostrzeniem nierozwiązanego konfliktu. Dlatego tak istotne jest, aby spory pracownicze rozwiązywać szybko i skutecznie.
Sposoby rozwiązywania konfliktów
Jak już wspominaliśmy, na każdy konflikt trzeba spojrzeć szerzej – oczywiście jest to sytuacja nieprzyjemna, ale należy pamiętać, że to również szansa, dzięki której jesteśmy w stanie zidentyfikować i zrozumieć potrzeby pracowników bądź odkryć prywatne sytuacje, które utrudniają pracownikom wykonywanie codziennych obowiązków. Nie wolno bowiem zapominać o tym, że pracownicy mogą mieć osobiste problemy, które niestety będą wpływały na życie zawodowe.
Dlatego najważniejszym i najbardziej skutecznym sposobem rozwiązywania konfliktów w pracy, jest bardzo dokładne sprawdzenie przyczyny sporu. Aby to zrobić, warto stworzyć opis konfliktu, a następnie doprowadzić do rozmowy skonfliktowanych osób. Oczywiście rozmowa powinna być przeprowadzona w atmosferze empatii, szczerości i wzajemnego szacunku. Dzięki temu możliwe będzie poprawne zdiagnozowanie głównej przyczyny powstałego sporu.
Konflikty na linii pracownik-pracownik zazwyczaj dotykają kwestii związanych np. z pomysłami na zrealizowanie projektu, z podziałem obowiązków czy błędami komunikacyjnymi i są stosunkowo proste do rozwiązania – zazwyczaj wystarczy rozwiązywanie konfliktów przez menadżera. Z kolei konflikty na linii pracodawca-pracownik mogą być poważniejsze. Te spory dotykają bowiem ważniejszych kwestii jak np. wynagrodzenia, zakresu obowiązków, popełniania błędów i pomyłek w pracy, jakości wykonywanych zadań itp. Dlatego w takiej sytuacji istotne jest, aby w rozwiązanie takiego konfliktu zaangażować osobę bezstronną, która wesprze strony w rozmowie.
Najlepsze sposoby na rozwiązywanie konfliktów w pracy to:
- negocjacje,
- mediacje,
- kompromis,
- techniki komunikacyjne,
- arbitraż.
Z kolei metody na rozwiązywanie konfliktów w pracy, których lepiej nie stosować to:
- unikanie konfrontacji,
- odwlekanie rozmowy,
- wymuszanie konsensusu.
Porady dotyczące rozwiązywania konfliktów
Jeśli zastanawiasz się, jak rozwiązać konflikt w pracy to warto, żebyś zastosował się do tych kilku zasad:
- traktuj konflikt jako naturalną sytuację, która może wydarzyć się w każdej firmie,
- zbierz wszystkie informacje i opinie na temat konfliktu i stwórz roboczy opis konfliktu,
- odetnij się od swoich emocji i subiektywnych opinii na temat sporu,
- przestrzegaj zasad konstruktywnej komunikacji,
- bądź gotowy na kompromis,
- jeśli jest taka konieczność, znajdź osobę bezstronną, która będzie mediatorem w konflikcie.
Jeśli konflikt dotyczy całego zespołu bądź przynajmniej większej jego części, pomyśl o zorganizowaniu warsztatów lub szkolenia z zakresu rozwiązywania konfliktów w pracy bądź z efektywnej komunikacji.
Konsekwencje konfliktu
Pamiętaj, że nierozwiązane konflikty w pracy nawarstwiają się i ewaluują – powiększa się ich zakres lub wzrasta liczba osób zaangażowanych w spór. Udawanie, że konfliktu nie ma, nie spowoduje jego zniknięcia, a jedynie rozciągnie go w czasie. Niezadowolenie i frustracja będą stale rosły, aż w pewnym momencie dojdzie do dużej eskalacji sporu. Warto reagować szybko i na bieżącą monitorować sytuacje w organizacji. Przedstawione w artykule sprawdzone narzędzia do rozwiązywania konfliktów z pewnością pomogą. Powodzenia!